Karıncayiyen karınca ve termit yiyen memeliler ailesine verilen isimdir. Özellikleri ve görünüşleriyle hayvanseverlerin ilgisini çeken bu canlı hakkında kapsamlı bir rehberi sizlere sunuyoruz.
Bilimsel adı Myrmecophagidae’dir. Bu isim, Yunanca “karınca” anlamına gelen myrmeco- ve “yemek” anlamına gelen phagos kelimelerinden türemiştir. Bu ailede üç tür ve iki cins bulunur: Dev karıncayiyen (Myrmecophaga tridactyla) ve tamandualar (Tamandua türleri).
Karıncayiyen Özellikleri
Karıncayiyenler, orta boydan büyük boya kadar değişen, uzun burunlu ve dar dilli hayvanlardır. Dişleri yoktur, ancak dillerinin üzerinde bulunan yapışkan tükürük sayesinde karınca ve termitleri kolayca yakalarlar. Ayrıca dillerinde geriye doğru uzanan küçük dikenler vardır. Güçlü ön pençeleriyle karınca yuvalarını ve termit tepelerini açarak beslenirler.
Karıncayiyenlerin boyutları türlerine göre farklılık gösterir. Genel olarak boyutlar şu şekildedir;
- Küçük tür olan ipek karıncayiyen (Cyclopes didactylus) yaklaşık 250 gramdır
- Dev karıncayiyen 30 kilogramı aşabilir.
- Çoğu türde kuyruk uzun ve güçlüdür, bazıları ağaçlara tutunmada kullanabilir.
Karıncayiyenler, poligamiktir ve genelde tek bir yavru doğururlar. Yavrular 6-9 ay boyunca annelerinin sırtında taşınır. Pençelerinin keskinliği nedeniyle anne karıncayiyenler yavrularına dokunurken dikkatli olmalıdır.
Karıncayiyen Ne Yer?
Karıncayiyenlerin ana besin kaynakları karınca ve termitlerdir. Güçlü koku alma duyularıyla yuvaları tespit ederler. Özel olarak gelişmiş mideleri, yuttukları böcekleri öğütüp sindirir. Dev karıncayiyenler genelde yerde beslenirken, ipek karıncayiyenler tamamen ağaçlarda yaşar, tamandualar ise hem ağaçlarda hem de yerde yiyecek arar.
Karıncayiyenler Nerede Yaşar?
Karıncayiyenler, Orta ve Güney Amerika’da yaşar. Belize ve Guatemala’dan Arjantin’in kuzeyine kadar geniş bir coğrafyada bulunurlar. Çoğu karıncayiyen yalnız yaşar ve yalnızca çiftleşmek için bir araya gelir. Erkekler genellikle yavru bakımına katılmaz; ancak ipek karıncayiyenlerde babalar da yavruları besleyebilir.
Türkiye’de Karıncayiyen Var mı?
Karıncayiyenler Amerika kıtasına özgü canlılardır ve doğal yaşam olarak Türkiye’de bulunmazlar. Bununla birlikte çeşitli hayvanat bahçelerinde karıncayiyene rastlamak mümkündür.
Karıncayiyenlerle İlgili İlginç Bilgiler
Animelerde sıkça rastladığımız karıncayiyenlerle ilgili bazı ilginç bilgileri de sizlere sunmak isteriz.
- Dev karıncayiyenler hem gündüz hem gece aktif olabilirken, diğer türler genelde gece hareket eder.
- Keskin pençeleri, avlanmanın yanı sıra yırtıcılardan korunmak için de kullanılır.
- Karıncayiyenlerin görme ve işitme duyuları zayıf, ancak koku alma duyuları oldukça gelişmiştir.
Evrim ve Fosil Kayıtları
Karıncayiyenlerin ataları, yaklaşık 25 milyon yıl önce Güney Amerika’da ortaya çıkmıştır. Ancak fosil kayıtları sınırlıdır. Bu canlılar, tembel hayvanlar ve armadillolarla birlikte Xenarthra adı verilen gruba dahildir.
Karıncayiyenler, doğadaki ilginç ve özelleşmiş hayvanlar arasında yer alır. Hem fiziksel yapıları hem de yaşam şekilleriyle ekosistem içinde önemli bir rol oynarlar.
